Xây dựng đời sống văn hóa ở Yên Từ

Cổng làng Văn hoá ở xã Yên Từ (Yên Mô). Ảnh: T.L

Qua lời giới thiệu của xã, chúng tôi tới thăm gia đình chị Phùng Thị Khuất ở thôn Phúc Lại, xã Yên Từ – một trong những gia đình văn hóa tiêu biểu của xã từ nhiều năm nay. Không mất nhiều thời gian để tìm nhà chị, bởi về đến thôn, hỏi thăm vào nhà chị ai cũng biết bởi hoàn cảnh của chị thật đặc biệt. Chồng chị bỏ đi khi đứa con thứ 4 của chị mới bập bẹ học tiếng nói đầu tiên. Dấu nỗi đau vào trong tim, chị lạc quan sống và tảo tần nuôi dạy các con. Thương mẹ, bốn người con của chị đều ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập để rồi nối bước nhau vào giảng đường đại học.

Chị Khuất tâm sự: Trước đây, kinh tế gia đình phụ thuộc vào mấy sào ruộng khoán nên đời sống còn nhiều khó khăn. Khi xã triển khai phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” với những nội dung, tiêu chí cụ thể, thiết thực với đời sống của người dân nên tôi đăng ký tham gia. Tôi xác định đây là động lực để xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc. Để đạt được danh hiệu gia đình văn hóa, trước tiên, tôi tập trung phát triển kinh tế. Tôi tham gia các lớp học chuyển giao KHKT để biết cách làm nghề nông một cách khoa học. Ngoài ra, tôi mạnh dạn vay vốn phát triển chăn nuôi. Công việc thuận lợi, mỗi năm, tôi thu được vài chục triệu đồng từ cấy lúa, nuôi lợn, có thêm điều kiện để chăm lo cho con cái học hành… Không chỉ chăm lo cho gia đình mình, chị Khuất còn tích cực tuyên truyền, vận động bà con trong xóm cùng tham gia phong trào…

Ở xã Yên Từ ngày càng có thêm những gia đình văn hóa tiêu biểu như gia đình chị Khuất. Để phong trào đạt hiệu quả thiết thực, Ban chỉ đạo xây dựng đời sống văn hoá của xã thường xuyên đổi mới hình thức tuyên truyền, vận động các gia đình nâng cao ý thức trách nhiệm, cùng nhau thực hiện tốt nếp sống văn hoá. Thông qua hoạt động của Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Người cao tuổi với các mô hình: CLB Gia đình hạnh phúc, CLB Phụ nữ không sinh con thứ 3…, đã cung cấp những kiến thức cơ bản về đời sống gia đình như kỹ năng làm cha mẹ, kỹ năng ứng xử giữa các thành viên trong gia đình, Luật Hôn nhân và Gia đình, Pháp lệnh Dân số… cho các gia đình.

Nét nổi bật trong phong trào xây dựng gia đình văn hóa ở xã Yên Từ là đã khuyến khích, tạo điều kiện cho các gia đình phát triển kinh tế. Các gia đình văn hóa chính là hạt nhân đi đầu trong việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng KHKT vào sản xuất. Bà con tích cực đưa vào sản xuất giống lúa lai có năng suất cao, chất lượng tốt, xây dựng thành công cánh đồng 12 ha có thu nhập trên 70 triệu đồng/năm… Chăn nuôi cũng đạt mức tăng trưởng khá và ổn định. Nhiều mô hình trang trại vừa và nhỏ, chăn nuôi lợn có quy mô từ 50 con trở lên đã được hình thành. Ngoài ra, xã còn tập trung khôi phục và phát triển nhiều ngành nghề truyền thống và dạy nghề mới như thêu ren, chế biến cói, mây tre đan, các sản phẩm từ bèo bồng và chế biến các loại nấm… qua đó góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động… Từ phong trào đã thúc đẩy nhiều gia đình vươn lên làm giàu chính đáng, số hộ khá tăng nhanh, giảm hộ đói nghèo. Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của xã còn 8,36% giảm 2,07% so với năm 2011.

Đi đôi với việc khuyến khích kinh tế hộ phát triển, Yên Từ còn quan tâm chăm lo đời sống tinh thần cho nhân dân, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, các thiết chế văn hoá. Cảnh quan môi trường, đường thôn, ngõ xóm không ngừng được cải tạo, nâng cấp. Xã đã ra nghị quyết hỗ trợ các thôn xóm xây dựng nhà văn hoá, xây dựng khu vui chơi thể thao, bãi chứa xử lý rác thải… Nhờ đó, đến nay, toàn xã có 11/12 nhà văn hóa, đạt tỷ lệ 91,7%. Nhà văn hoá thôn trở thành nơi sinh hoạt, hội họp của chi bộ Đảng, các đoàn thể, tổ chức mừng thọ cho người cao tuổi, tổ chức tết Trung thu cho thiếu nhi, giao lưu văn nghệ cho mọi người… Hàng năm, vào ngày Gia đình Việt Nam, Ban chỉ đạo xây dựng đời sống văn hoá của xã đều tổ chức sơ kết phong trào từ thôn xóm, bình xét các gia đình văn hoá, biểu dương nhân rộng các mô hình gia đình tiêu biểu trên các lĩnh vực: Thực hiện tốt kế hoạch hoá gia đình, làm kinh tế giỏi, hiếu học, gia đình có nhiều thế hệ chung sống hoà thuận, ông bà mẫu mực, con cháu hiếu thảo…

Việc phát động, đăng ký và tổ chức bình xét danh hiệu gia đình văn hóa hàng năm ở thôn (xóm) được tổ chức công khai, dân chủ. Năm 2000 có 1.325 hộ, đạt 75% gia đình văn hóa, năm 2011, tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 86,7% và đến năm 2012, toàn xã có 1.840/2.056 hộ gia đình đạt danh hiệu văn hóa, chiếm tỷ lệ 89,4%, tăng 14,4% so với năm 2000. Các gia đình văn hóa đi đầu trong việc bảo vệ môi trường sống trong sạch. Hàng tháng từng hộ gia đình tự nguyện đóng góp quỹ vệ sinh môi trường để tổ chức đội dịch vụ thu gom, xử lý rác thải, mỗi năm bình quân 16 triệu đồng. Đặc biệt là hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới, người dân đã tự nguyện hiến đất, hiến công đóng góp tiền của để chỉnh trang đường làng ngõ xóm, các công trình phúc lợi, nhà ở dân cư…

Bên cạnh đó, trường học, trạm y tế xã được xây dựng khang trang, sạch đẹp. Đến nay, cả ba cấp học đã đạt chuẩn quốc gia, trong đó trường Tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức độ 2. Phong trào khuyến học, khuyến tài đã thu hút sự tham gia từ gia đình, dòng họ đến cộng đồng dân cư. Đến nay, toàn xã đã huy động được 129 triệu đồng quỹ khuyến học, nhiều thôn (xóm) đã vận động xây dựng quỹ khuyến học từ 1 đến 6 triệu đồng như: Xóm Chung huy động được 6 triệu đồng, thôn Dân Chủ huy động được 5 triệu đồng… Từ quỹ khuyến học đã trích khen thưởng cho học sinh giỏi, học sinh trúng tuyển vào các trường đại học, cao đẳng, kịp thời động viên con em có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập.

Phong trào xây dựng gia đình văn hoá ở xã Yên Từ đã góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của mỗi gia đình, khơi dậy những giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam như: sự hiếu nghĩa, thuỷ chung, kính trên nhường dưới. Các thành viên trong gia đình nâng cao ý thức chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và những quy định trong quy ước nếp sống văn hoá của địa phương. Nhiều năm nay, xã không còn trẻ em trong độ tuổi đến trường bỏ học, thất học. Các gia đình văn hoá thực sự là pháo đài vững chắc bảo vệ con em tránh xa những tệ nạn xã hội. Đây cũng là nhân tố góp phần đắc lực vào việc xây dựng thành công làng, xóm văn hoá, gìn giữ thuần phong mỹ tục của quê hương. Đến nay, xã Yên Từ đã có 6/7 thôn đạt danh hiệu văn hóa 5 năm trở lên, trong đó có 5 thôn đạt danh hiệu văn hóa từ 7 năm đến 15 năm liền. Điển hình là thôn Nộn Khê (15 năm)…